“Deli deli akanı, bura bura tıkarlar” Türk kültüründe sıklıkla kullanılan bir atasözüdür. Bu atasözü, insanların akıllarına, hayallerine veya düşüncelerine dair ne kadar deli, saçma veya tutarsız olursa olsun, başkaları tarafından engellenebileceğini anlatır.
Atasözü, bir kişinin isteklerini, hedeflerini veya hayallerini başkalarının yargılarına göre şekillendirmemesi gerektiğini vurgular. Ne kadar deli veya mantıksız olursa olsun, insanların kendileri için önemli olan şeylere ulaşmalarına izin verilmelidir. Ancak, bu atasözü aynı zamanda, insanların aşırıya kaçtığı durumlarda onları durdurmak için gerektiğinde müdahale etmenin de önemini vurgular.
Örneğin, bir kişinin tutkulu olmasını ve tutkularına bağlı kalmasını teşvik eden bu atasözü, aynı zamanda, kişinin düşüncesiz davranarak kendini tehlikeye atması durumunda, başkalarının onu durdurması gerektiğini de belirtir. Böyle durumlarda, deli gibi akan bir kişi, başkaları tarafından yargılanabilecek ve uyarılabilecek kadar kontrolden çıkmıştır. Bu yüzden, aklı başında olanların, deli gibi akan birinin düşüncesiz davranışlarına müdahale etmesi gerektiği vurgulanır.
atasözünün diğer dillerdeki kullanımlarını ve açıklamaları:
İngilizce: “A rolling stone gathers no moss.” (Dolambaçlı yol, kısadır.) Bu söyleyiş, hayatınızda bir şeyleri denemek, farklı deneyimler yaşamak ve daima ileriye gitmek gerektiğini ifade eder.
Almanca: “Was Hänschen nicht lernt, lernt Hans nimmermehr.” (Küçük Hans öğrenmezse, büyük Hans asla öğrenmez.) Bu söyleyiş, genellikle eğitim ve öğrenmeye vurgu yaparak, küçükken öğrenilenlerin hayat boyu faydalı olacağını ifade eder.
Fransızca: “Qui trop embrasse mal étreint.” (Çok şeyi kucaklayan, hiçbir şeyi doğru dürüst kavrayamaz.) Bu söyleyiş, çok fazla şey yapmaya çalışmanın, hiçbir şeyi doğru düzgün yapmamakla sonuçlanabileceğini vurgular.
İspanyolca: “Más vale pájaro en mano que ciento volando.” (Havada yüz kuş olsa da, eldeki bir kuş daha değerlidir.) Bu söyleyiş, elinizde olan fırsatların önemine vurgu yapar ve hırslı olup da risk almanın tehlikeli olabileceğini ifade eder.
İtalyanca: “Chi va piano, va sano e va lontano.” (Yavaş giden, sağlıklı ve uzun gider.) Bu söyleyiş, sabırlı olmanın ve düşük tempoda hareket etmenin, başarıya daha sürdürülebilir bir şekilde ulaşmanızı sağlayacağını ifade eder.
Yorumlar