“Dağdaki kekliğin bini bir paraya.” atasözü, bir şeyin ulaşması veya elde edilmesi zor olan bir durumda, bu şeyi elde etmek isteyen insanların bazen çok yüksek bir bedel ödediğini ifade etmek için kullanılan bir Türk atasözüdür. Keklik, zor bulunan bir av hayvanıdır ve avcılar tarafından avlanmak için aranır. Bu atasözü, kekliği bulmak için dağlara tırmanan avcıların, bulduklarında çok yüksek bir fiyat ödemeye hazır olduklarını ifade eder.
Bu atasözü genellikle maddi anlamda çok yüksek bir bedel ödemeyi gerektiren durumlar için kullanılır. Örneğin, bir işe girerken yüksek bir meblağ ödeyerek işe giren kişi, bu atasözüyle ifade edilebilir. Ancak, bir şeyin değerinin çok yüksek olması, onu elde etmenin tek yolunun maddi bedel ödemek olmadığı anlamına da gelir. Bu atasözü aynı zamanda, bir şeyin ulaşılması için yüksek bir bedel ödemek yerine, alternatif yollarla elde edilebileceği anlamına da gelebilir. Bazen bir şeyin değeri, elde etmek için ödenen bedel kadar yüksek olmayabilir ve alternatif yollarla elde edilebilir.
Atasözü, Türkçe’nin yanı sıra Azerice, Kazakça, Kırgızca, Türkmence, Farsça gibi Türk dillerinde de kullanılır. Ayrıca Arapça’da da benzer bir atasözü bulunmaktadır: “El-hintiye bil kefayeteyn tüşteri” (İki kafiyeye karşılık bir hint satın alınır), Arapça’da bir şeyin satın alınması için ödenen bedel çok yüksek olabilir ancak bu satın almanın karşılığı elde edilen şey kadar değerli olmayabilir.
Genel olarak, “Dağdaki kekliğin bini bir paraya.” atasözü, bir şeyin çok yüksek bir bedel ödemeyi gerektirmesi durumunda, bu şeyin değerinin, ödenen bedelle aynı olmadığına dair bir hatırlatma olarak kullanılır.
atasözünün diğer dillerdeki kullanımlarını ve açıklamaları:
İngilizce: “A bird in the hand is worth two in the bush.” – “Elimizdeki kuş, çalıdakilerden iki tane eder.”
Fransızca: “Un tiens vaut mieux que deux tu l’auras.” – “Bir eldeki, iki edeceğin gelecektekinden iyidir.”
İspanyolca: “Más vale pájaro en mano que ciento volando.” – “Havada uçan yüz kuştan bir eldekinin değeri daha fazladır.”
Almanca: “Besser ein Spatz in der Hand als eine Taube auf dem Dach.” – “Çatıda bir güvercin yerine elde bir serçe daha iyidir.”
İtalyanca: “Meglio un uovo oggi che una gallina domani.” – “Bugün bir yumurta yarın bir tavuktan daha iyidir.”
Rusça: “Лучше птица в руке, чем журавль в небе.” – “Havada uçan turnadan daha iyi eldeki kuş.”
Arapça: “عصفور باليد، أفضل من عشرة على الشجرة” – “Ağaçta on tane kuş olsa da eldeki bir kuş daha iyidir.”
Japonca: “手前の鳥が１００羽飛んでも後ろの鳥を取るな” – “Önündeki kuşlar yüz alsalar bile arkadaki kuşu alma.”
Farsça: “مرغ دستنخورده در دست، ارزانتر از چندان مرغ خوشخور در درخت” – “Aç eldeki kuş, doymuş ağaçtaki kuştan daha değerlidir.”
Çince: “雙鳥在林不如一鳥在手” – “Ormanda iki kuş bulunsa bile bir eldeki kuş daha değerlidir.”
Bu atasözü, genellikle, eldeki küçük ama kesin bir kazançın, gelecekte belki de elde edilemeyecek büyük bir kazanca tercih edilmesi gerektiğini ifade etmek için kullanılır.
Yorumlar