Bu atasözü, emek vermeden, çaba göstermeden başarıya ulaşılamayacağını ifade eder. İnsanlar, istedikleri hedeflere ulaşmak ve hayatlarını iyileştirmek için mutlaka çalışmalı ve fedakârlık yapmalıdır. “Zahmet” burada sıkıntı ve emek anlamına gelirken, “rahmet” ise kazanç, bereket ve başarıyı simgeler. Bir şeyin değerli olması, ona harcanan emeğe bağlıdır.
Bu söz, eğitimden iş hayatına, sanattan spora kadar her alanda geçerlidir. Öğrenciler ders çalışmadan başarılı olamaz, çiftçiler tarlasını ekmeden ürün alamaz, iş insanları çaba sarf etmeden kazanç elde edemez. Her şey bir bedel gerektirir ve bu bedel, çoğu zaman sıkı çalışma ve sabırdır. Atasözü, sabır ve azmin önemini hatırlatarak insanları çalışmaya teşvik eden güçlü bir mesaj taşır.
İngilizce: “No pain, no gain.”
(Acı yoksa, kazanç da yoktur.)
Emek vermeden başarıya ulaşmanın mümkün olmadığını anlatır.
Almanca: “Ohne Fleiß kein Preis.”
(Çaba olmadan ödül olmaz.)
Çalışmadan, emek harcamadan kazanmanın imkânsız olduğunu ifade eder.
Fransızca: “On ne fait pas d’omelette sans casser des œufs.”
(Yumurta kırmadan omlet yapılamaz.)
Bir şey elde etmek için bazı fedakârlıkların kaçınılmaz olduğunu belirtir.
İspanyolca: “El esfuerzo de hoy es el éxito de mañana.”
(Bugünün çabası, yarının başarısıdır.)
Çalışmanın, gelecekte mutlaka karşılık bulacağını anlatır.
Arapça: “من جد وجد”
(Kim çalışırsa, bulur.)
Azimle çalışan kişinin emeğinin boşa gitmeyeceğini ifade eder.
Bu atasözü, çalışmanın ve emeğin önemini vurgulayan evrensel bir öğüttür.