“Mahkeme kadıya mülk değil” atasözü, makamların, görevlerin ve dünya nimetlerinin kimseye kalıcı olmadığını ifade eder. Bu söz, insanların sahip oldukları mevki, güç veya mal varlıklarının bir gün sona ereceğini ve bu yüzden bunlara fazla güvenmemeleri gerektiğini anlatır. Dünyada hiçbir şeyin sonsuz olmadığını vurgulayan atasözü, aynı zamanda mütevazılık ve adaletli olma öğüdü içerir.
Atasözündeki “kadı” ifadesi, adalet dağıtan bir hakimdir. Ancak bu makam, bir kişiye ömür boyu tahsis edilmez; o kişi emekli olur veya başka bir nedenle görevinden ayrılır. Dolayısıyla, insanlar görevlerini icra ederken adil, dürüst ve sorumluluk sahibi olmalı, geçici bir makamda olduklarını unutmamalıdır. Kişilerin makamlarını kötüye kullanmaları ya da kendilerini bu makamlarda kalıcı görmeleri yanlış bir tutumdur.
Bu atasözü, aynı zamanda hayatın geçiciliğini ve değişkenliğini de hatırlatır. Makamlar, servetler veya güç, bir kişiyi ölümsüz kılmaz. Önemli olan, bu geçici süre boyunca iyi bir insan olarak yaşamak, görevleri hakkıyla yerine getirmek ve başkalarına adil davranmaktır. Böylece hem toplumda hem de kişisel hayatında bir iz bırakmak mümkündür.
Yorumlar