Deli ile çıkma yola, başına gelir türlü belâ” atasözü, toplumların geçmişten günümüze aktardığı bir öğüttür. Genellikle akıl ve sağduyu ile hareket etmenin önemini vurgulamaktadır. Atasözünde geçen “deli” kelimesi, zihinsel ya da duygusal bir rahatsızlığı olan kişiyi ifade ederken, “yol” ise hayat yolunu temsil eder.
Bu atasözü, kişinin hayatındaki herhangi bir alanda yanlış bir seçim yapması ya da doğru olmayan bir kişi ile yola çıkması durumunda, sonuçta çekeceği olumsuzlukları öngörür. Deli gibi davranan bir kişi ile bir iş yapmanın ya da ilişkiye girmenin, beraberinde büyük bir risk getireceği ve kişinin başına türlü belaların geleceği uyarısında bulunur. Dolayısıyla, bu atasözü, yanlış yoldan gitmekten kaçınmak için dikkatli olunması gerektiğini öğütler.
Atasözü, pek çok kültürde farklı şekillerde ifade edilmektedir. Örneğin İngilizce’de “Fools rush in where angels fear to tread” yani “Meleklerin korktuğu yere aptallar hızla girer” şeklinde ifade edilirken, Rusça’da “Дуракам закон не писан” yani “Akılsızlar için yasa yazılmaz” şeklinde ifade edilir.
Diğer dillerdeki kullanımlarına örnek vermek gerekirse:
Fransızca: Les fous font les festins et les sages les mangent. (Deliler yemek yapar, akıllılar yemek yer.)
Almanca: Mit Narren ist kein guter Handel. (Aptallarla ticaret iyi değildir.)
İspanyolca: Con locos no se puede tratar. (Delilerle uğraşılmaz.)
Japonca: 愚か者には手を出すな (Aptallarla uğraşmayın.)
Farsça: دیوانه راه میندهد، پایش مینکوبد. (Deliler yol açar, ayaklarını çamurda sürüyerek gider.)
Arapça: لا تأخذ بأيدي الجنونيين (Delilerin ellerinden tutma.)
İtalyanca: Coi pazzi non v’è negozio. (Delilerle iş yapmak olmaz.)
Portekizce: Com loucos não se brinca. (Delilerle oynanmaz.)
Hollandaca: Dwazen dansen en zijn slimme mensen die betalen. (Deliler dans eder, zeki insanlar öder.)
Yorumlar